İyonik çözelti, bir iyonik bileşiğin bir çözücü içinde çözünmesiyle oluşan çözeltidir. İyonik bileşikler, zıt yüklü iyonların (https://www.nedemek.page/kavramlar/iyon) elektrostatik çekim kuvvetiyle bir arada tutulduğu maddelerdir. Genellikle oda sıcaklığında katı halde bulunurlar.
Oluşumu:
İyonik bir bileşik bir çözücüye (genellikle su) eklendiğinde, çözücü molekülleri iyonları çevreler. Bu süreç solvatasyon olarak adlandırılır. Su söz konusu olduğunda bu olaya hidrasyon (https://www.nedemek.page/kavramlar/hidrasyon) denir. Çözücü moleküllerinin iyonlara olan çekim kuvveti, iyonlar arasındaki elektrostatik çekim kuvvetini yenerse, iyonik bileşik çözünür ve iyonlar çözelti içinde serbestçe hareket etmeye başlar.
Özellikleri:
- Elektriksel İletkenlik: İyonik çözeltiler, serbestçe hareket edebilen iyonlar içerdiği için elektriği iletirler. Bu nedenle, elektrolit (https://www.nedemek.page/kavramlar/elektrolit) olarak da adlandırılırlar.
- Donma Noktası Düşmesi ve Kaynama Noktası Yükselmesi: İyonik çözeltiler, çözücüye göre daha düşük donma noktasına ve daha yüksek kaynama noktasına sahiptirler. Bu durum, çözeltideki iyonların varlığı nedeniyle oluşur ve koligatif özellikler olarak bilinir.
- Osmotik Basınç: İyonik çözeltiler, çözücüye göre daha yüksek osmotik basınca sahiptirler. Bu da yine koligatif özelliklerden biridir.
Kullanım Alanları:
İyonik çözeltiler, kimya, biyoloji, tıp ve endüstri gibi birçok alanda yaygın olarak kullanılırlar. Örneğin:
- Pil ve Aküler: Elektrolit olarak kullanılırlar.
- Tıbbi Serumlar: Vücut sıvılarının elektrolit dengesini sağlamak için kullanılırlar.
- Kimyasal Reaksiyonlar: Birçok kimyasal reaksiyonun gerçekleşmesi için ortam sağlarlar.
- Elektrokaplama: Metallerin yüzeyini kaplamak için kullanılırlar.